Έλενα Περλεπέ
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Όσοι καταγόμαστε από επαρχία, σίγουρα έχουμε κάποιες αναμνήσεις ή εικόνες από τη γιαγιά με τη μυρωδιά του ή έχουμε φάει ως βραδινό γεύμα τον τραχανά! Τέτοιες εικόνες λοιπόν έχω κι εγώ, και όσοι με επισκέπτεστε στο διαιτολογικό μου γραφείο, τη χειμερινή περίοδο κυρίως, κάνω αναφορά στο καταπληκτικό αυτό το τρόφιμο.
Ο τραχανάς έχει συγκεκριμένη γεύση και χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, αυτοί που τον τρώνε φανατικά και τους αρέσει πολύ και αυτοί που δε θέλουν ούτε να τον μυρίσουν! Προτού αποφασίσετε σε ποια κατηγορία είστε ας μάθουμε κάποια πράγματα για αυτόν!
Τα είδη του τραχανά :
Ξινός τραχανάς : παρασκευάζεται από φρέσκο γάλα που έχει ξινίσει (αγελαδινό ή πρόβειο ή γίδινο) ή από αγελαδινό – πρόβειο γιαούρτι με την προσθήκη αλευριού από σιτάρι (πολύ ή λιγότερο «σπασμένο» όπως ο κρητικός ξινόχοντρος) ή από σιμιγδάλι.
Σε κάποιες περιοχές της χώρας μας και ανάλογα με τις εκάστοτε συνταγές, χρησιμοποιείται στην παρασκευή του τραχανά μίγμα από σιτάρι και σιμιγδάλι. Επίσης είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και προζύμι. Ανάλογα με το αλεύρι ή το σιμιγδάλι που χρησιμοποιείται, ο τραχανάς χρωματίζεται λευκός ή πιο κιτρινωπός αντίστοιχα.
Γλυκός τραχανάς : παρασκευάζεται από νωπό φρέσκο γάλα (αγελαδινό ή πρόβειο ή γίδινο) που δεν είναι ξινισμένο και δίνει μια πιο γλυκιά γεύση στον τραχανά. Συνήθως χρησιμοποιείται το λευκό αλεύρι από σιτάρι ή το πλιγούρι (σπασμένο σιτάρι), αλλά είναι δυνατόν να φτιαχτεί και με μίγμα σιταριού-σιμιγδαλιού.
Νηστίσιμος τραχανάς : παρασκευάζεται με ζωμό και πολλές φορές πολτό λαχανικών ή ζωμό ψαριών, ενώ σε ορισμένες μονές του Αγίου Όρους, για την παρασκευή του νηστίσιμου τραχανά χρησιμοποιείται και πολτός φρούτων μαζί με κανέλα και άλλα μυρωδικά. Σαν βάση προστίθεται πάλι αλεύρι σιταριού ή σιμιγδαλιού ή πλιγούρι, καθώς επίσης και μαγιά.
Ποια είναι η διατροφική του αξία;
Ο τραχανάς είναι ένα τρόφιμο με υψηλή διατροφική αξία και είναι ένα κατάλληλο γεύμα για παιδιά! Δεν είναι τυχαίο ότι κι εμείς μπορεί να μεγαλώσαμε έτσι! Ο τραχανάς ανήκει στην κατηγορία των ζυμαρικών (όπως τα μακαρόνια, οι χυλοπίτες, το πλιγούρι, το κριθαράκι κ.α.), άρα είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες. Περιέχει όμως και λιπαρά οπότε η χρήση λιπαρής ουσίας, όπως το ελαιόλαδο, πρέπει να είναι με μέτρο. Είναι ένα τρόφιμο με πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, μαγνήσιο, κάλιο, νάτριο, φιλικό οξύ, ασβέστιο (όταν παρασκευάζεται με γάλα), φυτικές ίνες, φώσφορο, σίδηρο και καροτενοειδή.
Θρεπτικά Συστατικά (ανά 100γρ. ωμού τραχανά- 1/2 φλιτζ.) |
Ποσότητα |
Θερμίδες |
398kcal |
Υδατάνθρακες |
58,2 γρ. |
Λίπη |
12 γρ. |
εκ των οποίων κορεσμένα |
7,1 γρ. |
Πρωτεΐνες |
16,3 γρ. |
Φυτικές Ίνες |
1,1 γρ. |
Νάτριο |
85 mg |
Κάλιο |
365 mg |
Πηγή: Πίνακας Σύστασης Τροφίμων Τριχοπούλου, 2004
Πρόκειται για μια σούπα τόσο για μικρούς όσο και για μεγάλους! Πολλοί προτιμούν να την καταναλώνουν βράδυ οπότε εάν υπάρχει κατάλληλη ισορροπία στη διάρκεια της ημέρας μόνο προς όφελος σας θα είναι!